“Eûzü billâhi mine’ş-şeytânirracîm Bismillâhirrahmânirrahîm ya da daha yalın halde “Bismillâhirrahmânirrahîm”.
Her hayırlı işe başlarken söylenmesi gereken bir söz okunması gereken bir ayet. Besmele, besmele çekmek ya da besmele okumak. Peki besmele nedir? Besmelenin anlamı nedir? Besmele nerelerde ne için okunur?
Yazıya başlamadan önce sabırsızlar için besmele “Bismillahirrahmanirrahîm” sözünü söylemek ya da uzun olarak eüzu besmele “Eûzu billahi mineş-şeytânirracîm Bismillahirrahmanirrahîm” sözünü söylemektir. Şimdi açıklayarak devam edelim.
İstiâze
اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
Okunuşu: Eûzu billahi mineş-şeytânirracîm
Anlamı: Kovulmuş şeytanın şerrinden Allah sığınırım.
İstiâze maddi yada zihinsel olarak zarar verebilecek olan varlıklardan yüce Allaha sığınmak anlamına gelir. İnsanı günaha sürüklemek için çabalayan kovulmuş şeytanın her türlü kötülüklerinden korunmak için yüce Allahın koruması altına girmek için söylenen bir sözdür.
Besmele
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Okunuşu: Bismillahirrahmanirrahîm
Anlamı: Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
Yapılacak bir işe Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla başlamak için söylenen bir söz. Ancak bu cümlede besmelenin anlamının aynısını yazmaktan başka bir şey yapmadık. Hadi biraz açalım. Besmele içerisinde bulunan Rahman ve Rahimde yüce Allahın isimlerindendir. Şimdi Allah’ın 99 güzel isminin içinde yer alan bu 3 ismin anlamlarına bakalım.
Besmelede geçen Allahın isimleri
ALLAH c.c. (Celle Celaluhu)
Tüm güzel isimleri ve sıfatları kendinde toplayan anlamına gelir. Allah isminin sonundaki celle celaluhu Allahın ismi anıldığı zaman hürmet için söylenen “onun şanı yücedir” anlamına gelen bir söyleyiştir.
Er-Rahmân
Allahın 99 güzel isminden 2.si olan Er-Rahman, Rahmetiyle muamele eden, esirgeyen anlamına gelmektedir ve Allahın şefkatine işaret eder.
Er-Rahim
Allahın bir diğer güzel ismi olan Er-Rahim ismi ise Merhamet eden, bağışlayan anlamına gelmekte ve Allahın merhametli, şefkatli ve bağışlayıcı olmasına işaret etmektedir. Et-Rahîm isminin tam anlamı; iradelerini hayra, doğruya, güzele yönlendiren bahtiyar kullar için, ikinci yaratılışta, sonsuz lütuflar, nimetler, ikramlar verileceği müjdesini taşır.
Yani besmele ne için çekilir.
Gördüğünüz üzere yüce Allah’ın bu 3 isminden anladığımız ve bu isimleri besmele çekmekle pekiştirdiğimiz zaman besmele çekerek başlamamızın anlamı. “Merhametli, bağışlayan, esirgeyen, affeden, şefkatli yaratıcının affına sığınarak yapacağımız şeyin hayırla sürmesini ve hayırla bitirmesini, bize bu işte maddi yada manevi olarak zarar verebilecek olan şeytanın uzak durmasını sağlamaktır. Yaptığımız işlerin bereketinden faydalanmak hayrına nail olmaktır.
Besmele nerelerde çekilir.
Müslümanlara her vesileyle besmelenin önemini hatırlatan Allah Resûlü, bizzat kendisi de tüm işlerinde besmele okurdu. Besmele bilinçli olarak yapacağımız anlamlı, önemli ve meşru olan her işte çekilebilir. Günah ve suç olan işlere besmele ile başlamak uygun değildir. Zaten bir Müslümanın böyle işlerden uzak durması gerekmektedir. Yine de biz size besmele çekilebilecek birkaç örnek vereceğiz.
- Kuran okurken
- Kurandan bir sure okurken
- Abdest almaya başlarken
- Mescide girerken
- Namaz kılmaya başlarken
- Güne başlarken
- Uyumak için yatağa yatarken
- Eve girerken
- Evden çıkarken
- Yemek yemeye başlarken
- Su içerken
- Yola çıkarken
- Savaşa çıkarken
- Koku sürünürken
- Kıyafet giyinirken
- İstirahate çekilirken
Bunlar besmele ile başlanacak işlerin sadece bazılarıdır.
Besmele ile ilgili bazı hadisler
- Ebû Hüreyre’nin naklettiğine göre, Allah Resûlü (sav) şöyle buyurmuştur: “Yüce Allah’ı anarak başlanmayan her anlamlı söz veya iş, bereketsizdir/sonuçsuzdur.” (HM8697 İbn Hanbel, II, 360)
- Eve girerken Besmele çekilirse, şeytan, “Bu eve girmeme imkân yok” der, dönüp gider. Tibyan
- “Bismillahirrahmânirrahim ile başlamayan her iş bereketsizdir, devam etmez ve köksüzdür” (Müsned 2/259).
- Besmeleyle işe başlayanın günahları af olur. İ. Rafii
- Besmeleyle yenen yemek bereketli olur. İbni Mace
- “Bana öyle bir âyet indirildi ki, Dâvûd oğlu Süleyman’la Ben’den başka kimseye indirilmedi. Bu Bismillâhirrahmânirrahim’dir” (Heysemî, 7:86).
- Besmeleyle başlanmayan her önemli iş noksan kalır. [Beyheki]
- Şeytan, Besmele çekilmemiş yemeği kendine helâl görür. [Müslim]
- Yemeği Besmeleyle yiyip, sonunda Elhamdülillah diyenin, daha sofra kalkmadan günahları af olur. [Taberanî]
- Kapısını besmeleyle kapatan şeytandan korunur. Bir çubukla da olsa kapları Besmeleyle örtün! [İ. Hibban]
- Resulullah efendimiz, Besmele çekip suyu üç nefeste içer, bitince Elhamdülillâh derdi. [İ. Sünnî]